Jak prowadzone są sprawy spadkowe, gdy jedynym spadkobiercą jest osoba nieletnia?

Sprawy spadkowe często są trudne i trwają nawet przez kilka lat. Oczywiście najlepiej jeżeli potencjalni spadkobiercy potrafią się porozumieć, jeżeli jednak tak nie jest, bądź też ktoś podważa testament, to już sprawy mają swój finał w sądzie. A jak w praktyce wyglądają sprawy spadkowe, gdy jedynym spadkobiercą jest osoba nieletnia?

Czy osoba nieletnia może dziedziczyć?

Na samym początku warto wiedzieć, że osoba nieletnia może dziedziczyć spadek. Jednak jako, że nie ma jeszcze ukończonych 18 lat, zatem według prawa cywilnego jest osobą niepełnoletnią, to owym spadkiem już nie może zarządzać. Oznacza to, że nie może także podejmować decyzji dotyczących zarządzania spadkiem, a także zawierać umów prawnych. Stąd też konieczne jest ustanowienie osoby, która będzie zarządzać spadkiem do ukończenia przez spadkobiercę 18 roku życia. Najczęściej takie uprawnienia mają rodzice czy opiekunowie prawni. Są oni zobligowani do zarządzania majątkiem małoletniego w sposób najlepszy dla spadkobiercy. Warto jeszcze wiedzieć, że zarządzanie majątkiem obejmuje zakres czynności faktycznych, ale też prawnych czy czynności sądowych, bądź reprezentowania dziecka zarówno przed organem państwowym, jak i samorządowym.

Czy rodzice mogą sprzedać majątek dziecka?

Opiekunowie prawni mogą zarządzać majątkiem spadkobiercy, czyli swojego dziecka, ale tylko do czasu osiągnięcia przez nie 18 roku życia. Jednak czynności prawne, których mogą dokonywać obejmują tylko zwykły zarząd, natomiast nie mają prawa dokonywać innych czynności. Jeżeli więc dziecko na mocy prawa spadkowego nabyło nieruchomość, to rodzice nie mogą jej sprzedać. W tym przypadku musi być uzyskana zgoda sądu rodzinnego. Otóż sąd podejmie decyzję, kierując się dobrem małoletniego. Aby starać się o zgodę sądu trzeba przedłożyć wniosek. Tutaj bardzo pomocny może być adwokat od spraw spadkowych, który pomoże sformułować taki wniosek. Oczywiście trzeba pamiętać, aby został on w ogóle rozpatrywany, musi spełnić wszystkie wymagania formalne. Trzeba go złożyć we właściwym sądzie rejonowym, w wydziale rodzinnym. Należy też pamiętać, że we wniosku musi znaleźć się prośba o wyrażenie zgody na konkretne działanie, a wiec np. sprzedaż nieruchomości czy ruchomości. Należy także uzasadnić, dlaczego sprzedaż jest konieczna dla dobra spadkobiercy. Po przeanalizowaniu sprawy sąd rodzinny podejmuje decyzje i jeżeli udziela zgody, to decyzja wchodzi w życie wraz z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

Ochrona spadku dziecka

Nie każdy rodzic jest odpowiedzialny i powinien mieć prawo do zarządzania majątkiem małoletniego dziecka, szczególnie jeżeli poprzez swoje błędy może go utracić. Dlatego też ustawodawca daje możliwości spadkodawcy wyznaczenia samodzielnie osoby, która do czasu uzyskania pełnoletności przez dziecko będzie zarządzać jego majątkiem. Spadkowe sprawy prowadzone przez adwokata często dotyczą sytuacji, gdy zarządcą majątku małoletniego wcale nie są jego rodzice. Ale aby tak się stało, to spadkodawca musi zastrzec w testamencie brak zgody dotyczący zarządzania majątkiem przez opiekunów prawnych dziecka. Może do tego zadania wyznaczyć inną osobę, a jeżeli tego nie zrobi, to majątkiem dziecka zarządzać będzie kurator. Także kurator będzie podlegał sądowi opiekuńczemu. Zatem jego działania będą ściśle monitorowane.

Kiedy sąd może zwolnić kuratora?

Sąd rodzinny ma prawo zwolnić kuratora i powołać na jego miejsce innego. Oczywiście kurator sam może złożyć taki wniosek. Trzeba też wiedzieć, że kurator jest na bieżąco rozliczany ze swoich prac, dlatego też jeżeli sąd uzna, że kurator dopuszcza się zaniedbań bądź też działa na szkodę dziecka, to zostanie zwolniony. Tak samo stanie się, jeżeli narusza jego majątek. Może również do tego dojść z powodów praktycznych bądź prawnych.

Jeżeli jedynym spadkobiercą jest osoba nieletnia, to pomimo tego, że masa spadkowa należy do niej, nie może nią zarządzać. Dlatego też wyznacza się opiekuna prawnego. Najczęściej są to rodzice, ale może nim być też kurator. Zarządzanie obejmuje podejmowanie decyzji, które mają działać na korzyść małoletniego. Jeżeli spadkobierca odziedziczył np. samochód, to opiekunowie nie mogą go sprzedać bez uzyskania zgody sądu rodzinnego i dzieje się to tylko w uzasadnionych przypadkach.